ANKARA’DA BEDRİ NOYAN DEDEBABA’YI ANMA ETKİNLİĞİ YAPILDI
-Kazim Balaban / Viyana
.
Ankara’da 2-3 Aralık tarihinde T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Alevi- Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi ve Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi’nin destekleri ile Bektaşi Babagân Bektaşiliğin en üst makamında bulunan Doç. Dr. Bedri Noyan Dedebaba’yı anma etkinliği düzenlendi.
Çoğu Akademisyen olan 38 kişilik Bilim Kurulu’nun dolaylı destekleri ile yapılan sempozyumda 50 kişilik geniş bir konuşmacı kadrosu belirlendi ve bunların tamamına yakını etkinliğe katılarak Bilimsel Makalelerini sundular.
.
Etkinliği DÜZENLEME KURULU;
•Alevi – Bektaşi Cemevleri Başkanlığı, Alevi –Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı, Eğitim ve Yayın Daire Başkanı Dr. Sayın Nimet ALTINTAŞ;
•Babagân Bektaşiler adına Sayın Hacı Dursun GÜMÜŞOĞLU Halife Baba,
•Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi’nden Hacı Bektaş Veli Araştırmaları ve Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Sayın Fahri MADEN,
•Munzur Üniversitesi Alevilik Araştırma ve uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Sayın Aziz ALTI olmak üzere toplam 4 kişilik ekip tarafından oluşturuldu.
.
ONUR KURULU;
•Babagân Bektaşilerin en üst makamında bulunan Sayın Ali Haydar ERCAN Dedebaba,
•Bedri NOYAN Dedebaba’nın oğlu Sayın Kurtcebe NOYAN,
•Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sayın Mehmet Naci BOSTANCI,
•Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Musa Kâzım ARICAN, ve
•T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Alevi – Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanı Sayın Ali Rıza ÖZDEMİR tarafından oluşturuldu.
.
AÇILIŞ KONUŞMALARI;
•Babagân Bektaşilerin en üst makamında bulunan Sayın Ali Haydar Ercan Dedebaba adına vekâleten Sayın Hacı Dursun Gümüşoğlu Halife Baba,
•Doç. Dr. Bedri Noyan Dedebaba’nın oğlu Kurtcebe Noyan adına vekâleten tayin ettiği bir vekil,
•Alevi – Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanı Sayın Ali Rıza ÖZDEMİR,
•Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sayın Musa Kâzım ARICAN,
•Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sayın Mehmet Naci BOSTANCI tarafından yapıldı. Başta Mustafa Kemal ATATÜRK olmak üzere Ulusal Kurtuluş Savaşı kahraman ve şehitlerine bir dakikalık sayfı duruşu yapıldı ve İstiklâl Marşı okundu.
BİLDİRİLERİN KONULARI,
•Bektaşilikte Dedebaba’lık Kurumu’nun Tarihi, Dünü ve Bugünü,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Hayatı ve eserleri,
•Dedebaba’ya atfen ‘’Bir Muhibb-i Sâdık’ın Hatırladıkları,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Yayınlanmamış Eserleri ve Yazıları,
•Doç. Dr. Bedri Noyan Dedebaba’dan Hatıralar ve Düşünceler (Konuşmacılar: Dursun Gümüşoğlu Baba, Gürkan Özen Baba, Berrin Özen Anabacı, Nevruz Akpınar Baba’ya vekâleten Zerrin Gülsoy Dervişe Bacı, Zeynel Abedin Tekeshanoski Baba (Makedonya), Zekerija Memishoski Derviş (Makedonya) Haluk Hilmi Derinöz Baba konuşmalar yaptılar. Arnavutluk’tan Admir Meçudori Baba, başka bir Baba’nın Cenaze hizmetlerini yürütmek, Eliton Baba Pashaj Baba ise ulaşım zorlukları nedeni ile konuşmacı oldukları halde bulunamadılar)
•Bedri Noyan Dedebaba’nın 8 Ciltlik Eserinin Orijinal Nüshalarının değerlendirilmeleri,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Eserlerinde Ortaçağ Anadolu’sunda Siyasi, Sosyal ve Kültürel Hayat,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Eserlerinde Türklük, Türk Tarihi, Türk İslam Düşüncesi
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Tanrı anlayışı,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Batı Anadolu Bektaşiliği için önemi,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın yeni bulunan Yayımlanmamış Şiirleri,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Bütün Yönleriyle Bektaşilik ve Alevilik adlı Eserlerinde ki Şiirler ve özellikleri,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın 40 Yıl önce Hayrettin İvgin’e gönderdiği mektuplar ve Değerlendirmeler,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Öğretisinde Stratejik Derinlik ve Anlam Zenginliği,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Sanatsal Kişiliği ve Hat Sanatı,
•Bedri Noyan Dedebaba ve Balkan Bektaşiliği,
•İcâzetname ve Mektuplarla Bedri Noyan Dedebaba,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın İslam Algısı,
•Bedri Noyan’a göre Bektaşilik Algısı,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Düşkünlük Kurumu ile İlgili Görüşleri,
•Girit Bektaşiliği ve Bedri Noyan Dedebaba Bağlantısı,
•Bedri Noyan Dedebaba ve Makedonya Bektaşileri,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Bektaşiler arasında Birlik arayışları ve Siyasi Yönelimi,
•Bedri Noyan Dedebaba’dan aldığım Eğitim,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Bektaşi Fıkralarına Bakışı,
•Bedri Noyan Dedebaba ve Denizli’de Bektaşilik,
•Ali Haydar Ercan Dedebaba
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Eserlerinde Bektaşi Tekkelerinin Askeri Faaliyetleri ve Asker Kökenli Bektaşiler,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Eserlerine göre Alevi ve Bektaşi Cenaze Erkânları (Konuşmacı Sempozyuma katılamadı)
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Bektaşilik Yoluna Hizmetleri,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Kur’an Meali,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Halkevi Başkanlığı ve Dergiciliği (Karacadağ Dergisi)
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Diyarbakır Halkevinde Yaptığı Çalışmalar ve Halkevi Dergisinde ki Yazıları,
•Bedri Noyan Dedebaba’nın Eski Dergilerde Yayımlanmış Yazıları üzerine.
DEĞERLENDİRME OTURUMU KONUŞMACILARI;
Prof. Dr. Gıyasettin AYTAŞ, Hacı Dursun GÜMÜŞOĞLU Baba, Prof. Dr. Fahri MADEN.
.
SEMPOZYUM ADINA GENEL BİR DEĞERLENDİRME;
Bu Sempozyum hem içerik, hem inançsal, hem de sosyal olarak çok önemli bir çalışmadır. Konuşmacıların önemli bir kısmı Bektaşi Babaları, Derviş ve Bacıları, Muhib ve Aşıklarıdır. Bektaşi olmadığı halde konuşmada yer alan diğer kişiler ise esasta konularına son derece hakim, derslerine iyi çalışmış akademisyenlerdi. Ayrıca Alevi kökenli yazarlar da vardı.
İlk defa hem kapsam, hem de katılım, hem de devlet ilişkileri açısından çok önemli bir sempozyum yapılmış, katılımın yoğunluğu yüzünden çoğu zaman salonda oturacak yer kalmadığından çok sayıda izleyici ayakta dinlemişlerdir.
Bedri Noyan Dedebaba’nın sadece Bektaşi Yol ve Erkânı değil, Türk kültürü açısından da çok kapsamlı bilgilere sahip olduğu belgelenmiştir. Cumhuriyet değerlerine, Atatürk ve onun devrimlerine, Laik’liğe son derece bağlı bir profil çizen Merhum Noyan Dedebaba, külliyat çalışması ile akıllara durgunluk verecek büyük bir zengin tarihi bir araya getirmiş, binlerce el yazması ve kaynakları latin alfabesine ve Türkçeye çevirerek nesillere ışık tutacak büyük bir hizmeti gerçekleştirmiştir.
Bektaşi olanlar zaten hizmet anlayışına ve Balım Sultan’dan bu yana 550 senedir devam eden erkânına bağlı insanlar olarak onun bu çalışmalarından çeşitli kesitler sunarak takdir etmişlerdir. Ancak Akademisyenlerin sunduğu bildiriler de çok değerlidir. Onun TIB doktorluğu yanında Müzik, Hat sanatı, şiirler ve benzeri önemli özelliklerini ele almış ve akademik açıdan önemine vurgu yapmışlardır.
Merhum Dedebaba sadece bilgisi ile değil, entelektüel birikimi, aydın bir düşün adamı olması dolayısı ile çok geniş çevrenin dikkatini çekmiş bir şahsiyet olarak, kazanımlarının gün ışığına çıkarılması, devlet ve akademik çevre nezdinde yüksek düzeyde takdir görmesi çok önemlidir. Bektaşiliğin Türkiye ve Balkan ülkeleri öncelikli çevre ülkelerde bıraktığı barışçıl ve çağlarının ilerisinde hizmetleri ve o hizmete yön veren anlayışın çok önemli bir ihtiyaç olduğu ortadadır. Nihayet Türkiye Cumhuriyeti içinde yetersiz de olsa bu ihtiyacın fark edilmesi ve bu birikimden yararlanmak için böyle bir sempozyum çok önemli olmuştur. Bunun etkileri muhtemelen artarak devam edecektir.
Bir diğer önemli gelişme de şudur. Bedri Noyan Dedebaba’nın henüz basılmamış ve fakir tarafından toparlanıp yayıma hazır hale getirilmiş eserleri dahil olmak üzere, daha önce Ardıç Yayınevinde Merhum Şakir Keçeli Baba tarafından basılmış 9 ciltlik eserlerin bir araya getirilerek Alevi – Bektaşi Cemevi Başkanlığı tarafından tekrar yayınlanması kararının alınmasıdır. Kitaplar basıldıktan sonra muhtemelen Cemevi Başkanlığı tarafından geniş bir çevreye takdim edilecektir.
Bu kitapların tekrar basılması çok önemlidir. Bu kitapları arayan ve bulamayan kesimlerin çok geniş bir çevre mevcuttur.
Bu konuda başta Alevi – Bektaşi Cemevi başkanlığı başta olmak üzere Kültür bakanlığı, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Rektörlüğüne, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Rektörlüğüne, Alevi – Bektaşi araştırma Kültür Dairesi başkanlığına çok teşekkür ediyorum.
Önemli bir teşekkür ve minnet de Merhum Dedebaba’nın külliyatını 9 Cilt halinde hazırlayıp sunan, Manzum Kuran-ı Kerim ve Aşk Risalesi dahil eserleri yayımlayan Merhum Şakir Keçeli Baba’dır. Eğer bu eserler Şakir Keçeli Baba’ya ait olan Ardıç Yayımevi tarafından basılmamış olsa idi muhtemelen böyle kapsamlı bir sempozyum düzenlenmemiş olacaktı. Olsa bile kapsamı bu kadar geniş ve verimli olmazdı. Bu konuda Merhum Şakir Baba’ya minnettarı(zm).
.
Hal ehline muhabbetlerimle.
Kazım Balaban Baba



 

da, gramofon ticaretini ilk yapanlardan Gülistan Plâk Mağazası sahibi Hâfız Âşir Bey'le bir plâk doldurma girişimi oldu. Neyzen aşırı içkili olduğu için güçlükle doldurulan plâklar yine de basılıp piyasaya verildi. 1949'da yayımlanan Azâb-ı Mukaddes'e yazdığı önsözde belirttiğine göre, "yüze yakın plâk" doldurmuştur.
Öte yandan istibdata karşı olan gençlerle Sirkecideki İstasyon Gazinosu ve Güneş Kıraathanesi'nde bir araya gelir; yurt sorunlarına ilişkin ve istibdat karşıtı konuşmalar yaparlardı. Güneş Kıraathanesi'ne gelip gidenlerden Ziya Şakir, bir gün, sözü Eşref'ten açıp Jön Türk hareketinin önderlerinden Ahmet Rıza'ya getirerek Neyzen Tevfik'i konuşturdu ve tüm düşüncelerini öğrendi, ardından da ihbar etti. Gözaltına alınan Neyzen, sıkıntı dolu bir sorgulamadan geçirildi. Bu arada, daha önce tam otuz beş kez jurnal edilmiş olduğunu öğrendi. On beş gün sonra da serbest bırakıldı.
Serbest kaldıktan sonra kendisini Beyoğlu meyhanelerine attı. Bu esnada Sütlüce Bektaşi Tekkesi'ne devam ederek Şeyh Mümin Baba'dan nasip aldı. Siyasi baskının artmasından sonra  yurt dışına gitmeye karar verdi ve 1902 yılında Mısır'a gitti.
Neyzen Tevfik'in Mısır'da geçen yıllarına ilişkin olarak gerçekle gerçek olmayanı birbirinden ayırmak neredeyse imkansız. Ama geçimini neyi ile sağladığını ve hicvetmeye devam ettiği biliniyor. Mısır’da bir arkadaşı ile Neyzenler Kahvehanesi açıp işletti. Özbekiye Saz Bahçesi'nde çalarken plâk da doldurdu. Jön Türklerle ilişkili, bir dost toplantısında sarhoşlukla tabancasını ateşlediği ve duruşmada yargıca "haksızlık yapıyorsunuz" dediği için altı ay hapse mahkûm edildi. Ancak yaptığı itiraz kabul edildiği için bir buçuk ay yattıktan sonra özgürlüğüne kavuştu. Bu arada Feride adlı Lübnanlı bir kadınla iki ay birlikte yaşadı.




yhalarıyla yer gök dolmuştu. Hacı Bektaş-ı Veli alana ulu bir ateş yaktırmış, üstüne bir kazan oturtmuş, aş pişiriyordu. Hacı Bektaş-ı Veli ağır ağır doğrulmuş, sağ elini batı istikametine çevirmiş; Manen İstanbul’un, Kosova’nın, Belgrad’ın, Varna’nın, Budapeşte’nin fethini
ldıkları eğitim ile Devlette görev alırlardı. Başta, isteksiz olarak verdikleri çocuklarının Vali olarak geri döndüğünü gören yöre halkları daha sonra çocuklarını gönülle vermek istemişlerdi.
a;  Z. ŞEVKİ KOCA (Fecri) nin eseri:









































































































































































